T.C.

MALİYE BAKANLIĞI Gelir idaresi Başkanlığı

Sayı   : B.Ü7.1.GİB.0.03.43.04.01-

^{Konu ;}                               

TÜRKİYE BAROLAR BİRLİĞİ BAŞKANLIĞI

 Oğuzlar Man. Barış Manço Cad. Av. Özdemir Sokak No:8 Balgat/ANKARA

İlgi: 20.07.2011 tarihli dilekçeniz.

           İlgide kayıtlı dilekçenizin incelenmesinden, mahkeme ilamına göre karşı taraf avukatına ödenen veya icra dairelerince alacaklı taraf avukatına ödenmesine karar verilen vekalet ücretlerinin ödenmesi sırasında yapılan gelir vergisi tevkıfatuun ne şekilde yapılacağı hususunda Başkanhgımız görüşünün istenildiği anlaşılmıştır.

193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 65 inci maddesinde, "Her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlar serbest meslek kazancıdır. Serbest meslek faaliyeti; sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılmasıdır" hükmü yer almıştır,

Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında, kamu idare ve müesseseleri, iktisadi kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadi işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarım bilanço veya zirai işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler maddede bentler halinde sayılan ödemeleri nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecbur oldukları hükme bağlanmıştır.

Buna göre, dava sonunda mahkeme ilamına göre veya icra takibi sonucu verilen kararla avukatlık tarifesine dayanılarak karşı tarafa yüklenilecek vekalet ücretinin Gelir Vergisi Kanununun 65 ve 66 ncı maddelerine göre serbest meslek erbabı olan avukatlara ödenmesi halinde, Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesi ve 2009/14592 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı uyarınca sorumlularca % 20 nispetinde gelir vergisi tevkifaüna tabi tutulması gerekir.

Diğer taraftan, karşı taraf aleyhine hükmedilen vekâlet ücreti ödemelerinin doğrudan avukatlara değil de icra müdürlüklerine yapıldığı durumda, icra müdürlüklerine ödeme yapıldığı sırada ödemeyi yapan borçlunun Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinde sayılan kişilerden olması halinde borçlu tarafından vekâlet ücreti ödemesinden gelir vergisi tevkifaü yapılması gerekmektedir.

Söz konusu vekâlet ücreti ödemesi yapan borçlunun Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinde sayılan tevkifat yapmakla sorumlu kişilerden olmaması halinde, elde edilen serbest meslek kazancı avukat tarafından verilen yıllık beyannameye dahil edilecektir

Buna göre, ödemenin Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinde sayılan tevkifat yapmakla sorumlu kişiler tarafından yapılması halinde, gelir vergisi tevkifatının borçlu tarafından icra dairesine ödeme esnasında yapılması gerekmekte olup, avukat tarafından icra dairesinden vekalet ücreti tahsil edilirken serbest meslek makbuzunun da borçlu tarafından kesinti yapılıp yapılmadığı bilgisine göre düzenlenmesi gerekir.

Diğer taraftan, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 11 inci maddesinde, "Yaptıkları veya yapacakları ödemelerden vergi kesmeye mecbur olanlar, verginin tam olarak kesilip ödenmesinden ve bununla ilgili diğer ödevleri yerine getirmekten sorumludurlar.

Bu sorumluluk, bunların ödedikleri vergilerden dolayı asil mükelleflere rücu etmek fıakhnı kaldırmaz." hükmü yer almıştır.

Buna göre, Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesine göre vergi kesmekle yükümlü bulunanlar yapacakları ödemelerden tevkifat yapmamaları halinde Vergi Usul Kanunu 11 inci maddesine göre sorumlu tutulmalan gerekmektedir.

Öte yandan, aynı icra dosyasında birden fazla borçlu olursa ve toplam vekalet ücreti borçlulara paylaştırılıyorsa avukat tarafindan her bir borçlu adma paylarına düşen ücret için serbest meslek makbuzu düzenlenecektir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.

 Yazının devamı için tıklayınız.